Instituut Bijzonder Onderzoek (IBO)

From Dashboard samenwerking Wijchen

Instituut Bijzonder Onderzoek (IBO)
A. Basisgegevens, met kernbeeld en totaaloverzicht

Kernbeeld Zie meer
Toelichting
Onderwerp(en)
  • Sociale Zaken, Zorg en welzijn, Openbare orde, veiligheid, hulpverlening (politie, brandweer, ambulance)
  • Tegengaan ondermijning
Aard van de samenwerking
  • Beleidsafstemming, Netwerk of platform, Gezamenlijke beleidsuitvoering
Belangrijk voor wie?
  • Raad: politiek belangrijk, College: bestuurlijk belangrijk, Ambtelijke organisatie
Belangrijk waarom?
  • Het gaat om een zwaarwegende maatschappelijke opgave., Er zijn veel (financiële) middelen mee gemoeid.
Verbonden partij: ja.
Beoogde resultaten

In 2019 onderzoekt het IBO of de formatie voor handhaving in het gehele sociale domein toereikend is. Met de sociaal wijkteams in Wijchen is ervaring uitgewisseld in het vroegtijdig herkennen en signaleren van mogelijke misstanden en fraude in de zorg.

Feitelijke resultaten

Het IBO is succesvol in opsporing en onderzoek. Samenwerken met andere recherche-eenheden, politie, het OM, de deelnemende gemeenten en andere instanties is van groot belang om de gewenste resultaten te behalen.

Motieven

Belangrijkste motieven:
Vergroten van het ambitieniveau – bundelen van krachten, Efficiënter werken, Organisatorische voordelen

Aan motief beantwoord?

De samenwerking levert ieder jaar weer de nodige resultaten op. Jaarlijks worden door de deelnemende gemeenten ca. 50-60 zaken verzoeken tot onderzoek naar mogelijke misbruik en oneigenlijk gebruik in de bijstand ingediend. Die resultaten ervan leiden tot het beëindigen van uitkeringen, terugvorderingen en besparingen op de bijstandsuitgaven. In 2018 hebben de eerste onderzoeken naar misbruik en oneigenlijk gebruik in de WMO en de Jeugdwet plaatsgevonden. Met de aanpak van deze onderzoeken heeft het IBO ervaring opgedaan om de processen om (veelal in samenwerking met andere opsporingseenheden) verder uit te lijnen.

Begrote kosten en baten (begroting)
Begrote kosten: De kosten van de GR IBO worden door de 5 deelnemende gemeenten via vaste verdeelsleutels betaald.
Feitelijke kosten en baten (realisatie)
Samenwerkingspartners

UWV, Gem. Berg en Dal, Gem. Beuningen, Gem. Druten, Gem. Heumen, Gem. Wijchen, Divosa, VNG, Landelijk Contact Sociaal Rechercheurs, Inspectie SZW, Belastingdienst, Politie, Andere opsporingseenheden

Aandeel van de gemeente

Het gemeentelijke aandeel in alle financiële middelen, overige bijdragen of inzet bedraagt ongeveer 32 %. De feitelijke verdeling van kosten over alle samenwerkingspartners is evenwichtig en de verdeling van baten is evenwichtig.

Governance regime

Het gaat om een formele en publiekrechtelijke samenwerking. Er is sprake van een centrumgemeenteconstructie. BBV-categorie: Gemeenschappelijke regeling.

Proces

College

3 jul 2018
Vaststelling jaarverslag 2017, jaarrekening 2017 en begroting 2019
tweede kwartaal, 2019
Vaststelling jaarverslag 2018, jaarrekening 2018 en begroting 2020.


Contactgegevens
Vestigingsplaats
Wijchen
Bezoekadres
Kasteellaan 27
6602 DE Wijchen
Correspondentieadres
Postbus 9000
6600HA Wijchen
Accounthouders
Bert de Koning (Gemeente Wijchen, Samenleving)
Totaaloverzicht Kernbeeld
Toelichting

Basisgegevens

Naam
Instituut Bijzonder Onderzoek
afkorting: IBO
Beschrijving

Het IBO, opgericht per 1 januari 1996, is een samenwerkingsverband (gemeenschappelijke regeling) tussen de gemeenten Beuningen, Berg en Dal, Druten, Heumen en Wijchen. Per 1 januari 2017 is de gemeente Druten tot de GR IBO toegetreden. Deze gemeenten werken met elkaar samen om fraude met uitkeringen (w.o. bijstand ) en zorggelden (WMO en Jeugd) te bestrijden. Het IBO waarvan de gemeente Wijchen de centrumgemeente is, is gehuisvest in het gemeentekantoor van Wijchen. De belangrijkste werkzaamheden van het IBO bestaan uit opsporing van strafbare feiten, strafrechtelijk onderzoek en juridische afwikkeling van fraude voor de gemeenten.

Logo
Onderwerpen
  • Openbare orde, veiligheid, hulpverlening (politie, brandweer, ambulance)
  • Sociale Zaken
  • Zorg en welzijn
  • Tegengaan ondermijning
Raadsprogrammaʼs
Belangrijkheid

(1) Waarom is het belangrijk?

  • Het gaat om een zwaarwegende maatschappelijke opgave.
  • Er zijn veel (financiële) middelen mee gemoeid.


(2) Voor wie is het vooral belangrijk?

  • Raad: politiek belangrijk
  • College: bestuurlijk belangrijk
  • Ambtelijke organisatie
‘Verbonden partij’ ‘Verbonden partij’ volgens definitie in het Besluit Begroting en Verantwoording
(1) De gemeente heeft bestuurlijk belang.

“Zeggenschap, hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht”.

(2) De gemeente heeft financieel belang.

“Een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag dat niet verhaalbaar is als de verbonden partij failliet gaat onderscheidenlijk het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt”.

Schaal van de samenwerking

Lokaal, Regionaal, Landelijk, Internationaal (inclusief grensoverschrijdende samenwerking)

Samenwerkingspartners
Gemeenten: Gemeente Wijchen, Beuningen, Berg en Dal, Druten, Heumen
Overige organisaties: Landelijk Contact Sociaal Rechercheurs, Divosa, VNG, Inspectie SZW, UWV, Belastingdienst, Politie, Andere opsporingseenheden
Aard van de samenwerking
Beleidsafstemming - Bij beleidsafstemming gaat het om het maken van afspraken om beleid beter op elkaar te laten aansluiten, voor gezamenlijk beleid dan wel ‘beleidsharmonisatie’. Ook kan het gaan om het ontwikkelen van een gemeenschappelijke visie of een strategie. Een voorbeeld van beleidsafstemming is het maken van afspraken over de realisatie van bedrijventerreinen.
Gezamenlijke beleidsuitvoering - Bij gezamenlijke uitvoering gaat het realiseren van een uitvoeringsorganisatie voor het uitvoeren van het beleid. Dit hoeft niet per se gepaard gaat met gemeenschappelijk beleid – er is voor de partners maatwerk mogelijk wat ze kunnen afnemen. Gezamenlijke uitvoering kan bijvoorbeeld vorm krijgen in een gemeenschappelijke sociale dienst. Partijen kunnen er ook voor kiezen het beleid gelijk te trekken. Er is dan ook sprake van ‘beleidsafstemming’ naast gemeenschappelijke uitvoering.
Netwerk of platform - Bij een netwerk of platform gaat het vooral om ontmoeting, kennisdeling en informatie-uitwisseling. Denk aan het uitwisselen van ideeën, zicht krijgen op actuele ontwikkelingen, elkaar (beter) leren kennen, verkennen van kansen en mogelijkheden.

Gewenste en feitelijke resultaten en verdeling van kosten en baten

Jaren
Motieven voor samenwerking

Motieven (eigen formulering)

Het is van belang om de sociale zekerheid, de WMO en de jeugdzorg in stand te houden. Daarvoor is draagvlak in de samenleving nodig. De rijksoverheid financiert de sociale voorzieningen. Deze middelen maken voor een groot deel uit van de gemeentebegroting (40-50%). De bedragen die daarmee gemoeid zijn, zijn voor de mensen die daar recht op hebben. Misbruik van deze sociale voorzieningen mag het draagvlak niet onder druk zetten.; Gemeenten hebben – gezien de omvang van de middelen - een groot (financieel) belang bij het beheersen van het bijstandsvolume, de kosten die hierop betrekking hebben en de kosten van WMO en jeugdzorg. Het voorkomen en opsporen van fraude draagt ook bij aan het beheersen van de kosten. Fraude met sociale voorzieningen mag nooit lonen.

Aan motief beantwoord?

De samenwerking levert ieder jaar weer de nodige resultaten op. Jaarlijks worden door de deelnemende gemeenten ca. 50-60 zaken verzoeken tot onderzoek naar mogelijke misbruik en oneigenlijk gebruik in de bijstand ingediend. Die resultaten ervan leiden tot het beëindigen van uitkeringen, terugvorderingen en besparingen op de bijstandsuitgaven. In 2018 hebben de eerste onderzoeken naar misbruik en oneigenlijk gebruik in de WMO en de Jeugdwet plaatsgevonden. Met de aanpak van deze onderzoeken heeft het IBO ervaring opgedaan om de processen om (veelal in samenwerking met andere opsporingseenheden) verder uit te lijnen.

Belangrijkste motieven: Vergroten van het ambitieniveau – bundelen van krachten, Efficiënter werken, Organisatorische voordelen
Beoogde resultaten
TOELICHTING
Prestatieladder.png

Samenwerken is geen doel op zich maar is gericht op het realiseren van resultaten. De Prestatieladder kan je helpen voor het benoemen van de resultaten waar het om te doen is (beoogde eindresultaten) en de tussentijdse resultaten of mijlpalen. Resultaten kunnen gaan over het inhoudelijke vraagstuk, over de prestaties in het proces, maar ook over de samenwerking met andere partijen. Hoe hoger op de ladder des te betekenisvoller of meer zingevend het resultaat!

Je kunt eventueel onderscheid maken naar beoogde resultaten van alle partners gezamenlijk(de gemeenschappelijke opgave) en naar specifieke doelen van de eigen gemeente.

Inhoudelijke resultaten

De focus is primair gericht op de beoogde maatschappelijke effecten: wat zijn zichtbare of herkenbare gevolgen in de samenleving?

  • Bovenaan de ladder staat wat je wilt bereiken en meer naar de onderkant komt in beeld wat je hiervoor gaat doen en welke middelen je hiervoor over hebt. Je hebt een prestatie geleverd als je iets hebt gerealiseerd. Het beoogde resultaat is dan ook werkelijk bereikt (als gevolg van jouw inspanning) of dit nu gaat om het realiseren van het zingevend eindeffect of het werkelijk ter beschikking stellen van middelen.
  • Er is sprake van een ‘finale keten’: van middel, naar tussendoel tot einddoel. Bovenaan de ladder staat het zingevende einddoel, meer naar onderen gaat het om tussendoelen en aan de onderkant van de ladder gaat het om middelen.


Prestaties in het beleidsproces

Het gaat bij deze ladder om het succesvol voltooien van alle benodigde processtappen om tot de beoogde inhoudelijke resultaten te komen: welke stappen en 'tussentijdse producten' zijn nodig voor het realiseren van de gewenste maatschappelijke effecten?



Het is een prestatie om de stappen te zetten volgens een voorgeschreven procedure, maar ook om de stappen te nemen die in de gegeven situatie nodig zijn of zijn afgesproken. De prestaties in het beleidsproces zijn ingedeeld in prestaties die te maken hebben met het voorbereiden van besluiten, het nemen van besluiten en het uitvoeren van besluiten.

Samenwerkingsprestaties

Realisatie van veel opgaven vraagt samenwerking met andere partijen (‘intern’ of ‘extern’). Tot samenwerking komen gaat niet vanzelf – het realiseren van vruchtbare samenwerking al helemaal niet. Het realiseren van samenwerking is ook een resultaat. Het is ook een manier of een voorwaarde om tot realisatie van maatschappelijke effecten te komen: vanuit deze invalshoek staat coproductie aan de top van de ladder van samenwerking. We zien een aantal tussenstappen of prestaties voordat samenwerking tot coproductie leidt.


Tips

  1. Formuleer maatschappelijke effecten op een wijze die herkenbaar is vanuit de belevingswereld van diegene die bij de realisatie van de opgave betrokken zijn en diegenen op wie de opgave is gericht (bijvoorbeeld, bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties). Ga het gesprek aan met de doelgroep zelf. Check bij hen of het effect hen aanspreekt en begrijpelijk is geformuleerd. Als dit niet zo is, kan het goed zijn dat je nog onvoldoende focus hebt. Wat willen we bijvoorbeeld realiseren als we zeggen dat we de maatschappelijke ondersteuning willen 'kantelen’?
  2. De Prestatieladder biedt een menukaart aan prestaties waarop je kunt sturen. Je kunt een goede mix van resultaten kiezen. Hoe dan ook is relevant dat je op een zingevend eindresultaat stuurt. Je kunt in aanvulling andere prestaties kiezen, bijvoorbeeld bepaalde middelen of maatregelen die belangrijk zijn en tevens als mijlpaal dienen. Zo kun je ook sturen op voortgang (Wat hebben we gedaan?).
  3. Formuleer de prestatie op een evalueerbare manier. Doe dit op een wijze dat je de kern van de zaak raakt: zicht op succes. Dat kan met een verhaal of kernboodschap als wenkend perspectief, een beeld of visualisatie, of een getal dat de kern raakt.

Inhoud

Het gewenste doel is misbruik en oneigenlijke gebruik (fouten en frauderen) van overheidsgeld terug te dringen en zoveel mogelijk tegen te gaan.

Proces

De deelnemende gemeenten verstrekken het IBO fomeel een opdracht tot het instellen van een bijzonder onderzoek (oporing en onderzoek).

Samenwerking

Het IBO richt zich op handhavingstaken ( op opdrachtbasis) binnen het sociaal domein voor de vijf deelnemende gemeenten. De samenwerking is geënt op voldoende schaalgrootte om daarmee de gewenste expertise bij opsporing en onderoek in huis te hebben.

Kern (maximaal 500 tekens)

In 2019 onderzoekt het IBO of de formatie voor handhaving in het gehele sociale domein toereikend is. Met de sociaal wijkteams in Wijchen is ervaring uitgewisseld in het vroegtijdig herkennen en signaleren van mogelijke misstanden en fraude in de zorg.

Evaluatiecriteria waaraan je kunt zien of je succesvol bent
TOELICHTING
Evalueerbaar formuleren.png

Evalueerbaar formuleren betekent dat je de kern van de zaak raakt en dat je tussentijds en achteraf kunt nagaan of het resultaat is gerealiseerd. Hoe concreter je effecten benoemt, des te meer resultaatgericht je handelt. Juist door een resultaat heel concreet te formuleren is het ook evalueerbaar. Omgekeerd, als je evalueerbaar werkt, ben je ook meer resultaatgericht. Je hebt dan immers een concreter beeld van wat je wilt bereiken.

In de praktijk zien we vaak een voorkeur voor kwantitatieve maatstaven omdat die veel duidelijkheid bieden. Deze zijn vaak heel specifiek en meetbaar, maar het probleem is nogal eens dat ze niet de kern van de zaak raken. Wat betekent bijvoorbeeld de zelfredzaamheidsratio en wat zegt dit precies over de resultaten die een gemeente beoogt in het sociaal domein? Ook kunnen onbedoelde effecten optreden ('perverse effecten'). Denk bijvoorbeeld aan het oplossingspercentage van fietsendiefstallen. Door het ontraden van het afzien aangifte van een fietsendiefstal, kan het oplossingspercentage opgeschroefd worden.

Tips

  1. Formuleer een zingevende en wervende kernboodschap. Focus niet op bijzaken of randverschijnselen.
  2. Gebruik waar mogelijk en wenselijk zinvolle combinaties van beeld, verhaal en getal.
  3. Voorkom een selectieve blik. Kijk niet alleen naar zaken die je kunt meten of waarover je al gegevens hebt.
  4. Verlies je niet in de ‘hoe-vraag’. Als je niet helder hebt wat je wil bereiken, kan de hoe-vraag 'prematuur' zijn en tot verspilde energie leiden.
  5. Bepaal samen met coproducenten en gebruikers de criteria en het proces om te evalueren. Maak afspraken over evaluatieve gesprekken en samen bij sturen.
  6. Bepaal wie welke gegevens aanlevert voor een gedeelde informatiepositie.
  7. Pas op voor kwantitatieve maatstaven die niet de kern raken. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als je criteria kiest op grond van wat je 'min of meer gemakkelijk' kwantitatief kunt vaststellen. Het kan ook zijn dat je je laat leiden door beschikbare data, bijvoorbeeld aan de hand van generieke benchmarks.
  8. Creëer een open cultuur en een organisatie gericht op leren. Een organisatie waarin je je controleerbaar kunt opstellen. Focus op wat je wilt bereiken, stuur op resultaten die je belangrijk vindt. Zie dit los van verantwoording, de oorzaken en de 'schuldvraag'. Voorkom met andere woorden situaties waarin je expres 'vaag' formuleert om niet aangesproken te kunnen worden op de resultaten.

Een getal dat de kern raakt

Zie daarvoor het jaarverslag in de bibliotheek.

Kosten en baten: begroting en realisatie
Begroot:

De kosten van de GR IBO worden door de 5 deelnemende gemeenten via vaste verdeelsleutels betaald.

Inbreng middelen: Actuele waarde of omvang (in €)


Kosten (inbreng financiële middelen)

Waarde of omvang activa op basis van verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs.

Lopend jaar (2019)

Financiële middelen Begroot 2019 Feitelijk 2019 Begroot 2020
Inbreng Wijchen 107207 € 109136
TOTAAL € 107.207 € 109.136

Voorgaand jaar (2018)

Financiële middelen Begroot 2018 Feitelijk 2018 Begroot 2019
Inbreng Wijchen 100.369 ... 107.207
TOTAAL € 100.369 € 107.207

Twee jaar terug (2017)

Financiële middelen Begroot 2017 Feitelijk 2017 Begroot 2018
Inbreng Wijchen 91.592 126.513 100.369
TOTAAL € 91.592 € 126.513 € 100.369


Baten

Lopend jaar (2019)

Categorie opbrengsten Begroot 2019 Feitelijk 2019 Begroot 2020
Inbreng deelnemende gemeenten 328469 € 334381
TOTAAL € 328.469 € 334.381

Voorgaand jaar (2018)

Categorie opbrengsten Begroot 2018 Feitelijk 2018 Begroot 2019
Inbreng deelnemende gemeenten 323.056 337.218 328.336
TOTAAL € 323.056 € 337.218 € 328.336

Twee jaar terug (2017)

Bij dit jaar zijn geen gegevens ingevuld bij dit onderdeel


Vreemd vermogen

Lopend jaar (2019)

Categorie Begroot 2019 Feitelijk 2019 Begroot 2020
Geen vreemd vermogen € …
TOTAAL

Voorgaand jaar (2018)

Categorie Begroot 2018 Feitelijk 2018 Begroot 2019
Geen vreemd vermogen ... ... ...
TOTAAL

Twee jaar terug (2017)

Bij dit jaar zijn geen gegevens ingevuld bij dit onderdeel

Eigen vermogen

Lopend jaar (2019)

Categorie Begroot 2019 Feitelijk 2019 Begroot 2020
Geen € …
€ …
€ …
TOTAAL

Voorgaand jaar (2018)

Categorie Begroot 2018 Feitelijk 2018 Begroot 2019
Geen ... ... ...
TOTAAL

Twee jaar terug (2017)

Bij dit jaar zijn geen gegevens ingevuld bij dit onderdeel
Feitelijke resultaten van de samenwerking

Inhoud

Bewoners worden gconfronteerd met de sociale recherche bij misbruik en oneigenlijk gebruik van overheidsgelden.

Proces

Het realiseren van een succesvol onderzoek; Het realiseren van conservatoir beslag op bezittingen en vermogen (ook in het buitenland); Samenwerking met andere opsporingseenheden om ondermijning aan te pakken.

Samenwerking

Zie onderdeel proces. Op de genoemde terreinen is zijn veel successen behaald in onderzoek en opsporing (plus de sancties in het bestuursrechtelijk of strafrechtelijk traject).

Kern

Het IBO is succesvol in opsporing en onderzoek. Samenwerken met andere recherche-eenheden, politie, het OM, de deelnemende gemeenten en andere instanties is van groot belang om de gewenste resultaten te behalen.

Aandeel van de gemeente in de realisatie van de opgave
TOELICHTING

Samenwerking is het bundelen van krachten om gezamenlijke of eigen opgaven te realiseren. De vraag hier is welk aandeel de gemeente levert in de realisatie van deze opgave - dit ook in relatie tot het aandeel van andere samenwerkingspartners.

Vaak spelen bij samenwerking allerlei over verdelingsvraagstukken. Wie brengt wat in? Is dat evenwichtig en rechtvaardig? Dit kunnen ingewikkelde vraagstukken zijn, soms op basis van complexe verdeelsleutels. Verdeelvraagstukken komen nogal eens aan de orde in colleges en gemeenteraden, vanuit het beeld dat men zich tekort gedaan voelt, bijvoorbeeld aan de hand van uitspraken als:

    • ‘We betalen op basis van inwoneraantal, maar dat is niet evenwichtig. In gemeente X wonen veel meer inwoners die genieten van de resultaten dan in onze gemeente.’
    • 'We investeren in voorzieningen, zoals een theater en een ijshal. De inwoners uit de omringende gemeenten maken hier dankbaar gebruik van, maar deze gemeenten betalen niet mee aan het in stand houden van deze voorzieningen'.
    • ‘Onze organisatie investeert heel veel tijd aan werk- en projectgroepen. De andere partners zijn mondjesmaat aanwezig. Wij doen al het werk!’
Toelichting


Verdeelsleutel

Bijdrage deelnemende gemeenten: De totale kosten worden over de deelnemende gemeenten verdeeld, waarbij 50% van de totale lasten versleuteld wordt op basis van het inwoneraantal en 50% van de totale lasten op basis van het aantal afgedane opdrachten.

Evenwicht

Hoe is de feitelijke verdeling van kosten en baten over alle samenwerkingspartners?

Kosten: Evenwichtig
Baten: Evenwichtig
Schatting van het aandeel van de gemeente in de realisatie van de opgave - aan de hand van een percentage:

Kansen en risico's

Risico's
TOELICHTING

Aard van de risico's

Het gaat hier om (mogelijke) oorzaken die ervoor kunnen zorgen dat er negatieve gevolgen optreden.

  • Denk bij maatschappelijke risico’s aan economische ontwikkelingen, ontbreken van maatschappelijk draagvlak, maatschappelijke opvattingen, nieuwe spelers die risico’s meedragen, introductie van nieuwe wetgeving et cetera.
  • Denk bij financiële risico’s aan verlies op ingebracht kapitaal, rente, schadeclaims, open einde regelingen, faillissement et cetera.
  • Denk bij juridische risico’s aan nieuwe wetgeving, contractbeheer, onrechtmatig handelen et cetera.
  • Denk bij technische risico’s aan haperende oplossingen of systemen, zoals ICT.
  • Denk bij organisatorische risico’s aan uitval medewerkers, leiding, organisatiecultuur et cetera.

Impact

Bij de impact gaat het om de gevolgen voor de eigen gemeente. Hoe groter de schaal en des te ernstiger de consequenties des te groter de impact is.

Risico = Kans X Impact

Het risico is te zien als de kans dat de negatieve gevolgen zich voordoen maal de impact.

Aard van het risico Kans Impact Toelichting Beheersmaatregelen Status beheersmaatregelen
financieel 10% (zeer onwaarschijnlijk) Laag ... Niet afgedekt / Geen maatregelen
maatschappelijk 50% (mogelijk) Middel ... Gedeeltelijk afgedekt
Organisatorisch 50% (mogelijk) Middel ... Gedeeltelijk afgedekt

Governance van de samenwerking


Vorm van de samenwerking
Er is sprake van een centrumgemeenteconstructie

TOELICHTING

Samenwerken via een gemeenschappelijke regeling (Wet gemeenschappelijke regeling)

Er zijn verschillende soorten gemeenschappelijke regelingen:

  • Een gemeenschappelijk openbaar lichaam is de zwaarste gemeenschappelijke regeling en heeft de status van een rechtspersoon. Deze vorm bestaat uit drie bestuursorganen: Algemeen Bestuur, Dagelijks Bestuur en voorzitter. Deelnemers kunnen taken en bevoegdheden aan het openbaar lichaam overdragen. Dit is een veel voorkomende vorm van publiekrechtelijke samenwerking.
  • Een gemeenschappelijk orgaan heeft een dagelijks bestuur en beschikt niet over rechtspersoonlijkheid. Overdragen van bevoegdheden is beperkt mogelijk en de samenwerking kan geen personeel in dienst nemen. Deze samenwerking wordt vooral ingezet als overlegorgaan.
  • Een centrumgemeente oefent taken en bevoegdheden uit voor andere gemeenten. Deze samenwerking heeft geen eigen bestuur.
  • Een bedrijfsvoeringsorganisatie wordt opgericht voor de behartiging van bedrijfsvoerings- of uitvoeringstaken. Deze vorm kent alleen een enkelvoudig bestuur: het dagelijks bestuur.
  • Een regeling zonder meer is de lichtste vorm zonder overdracht van taken of bevoegdheden. Alleen afspraken worden vastgelegd – meestal zonder juridische binding – onder noemers zoals een ‘overheidsconvenant’ of ‘bestuursakkoord’.

Samenwerken via een subsidierelatie

Subsidie is een bijzondere vorm van samenwerking. Deze valt niet onder de Wet gemeenschappelijke regeling maar de Algemene wet bestuursrecht. Onder subsidie wordt ingevolge artikel 4:21 lid 1 van de Awb verstaan: (1) de aanspraak op financiële middelen, (2) door een bestuursorgaan verstrekt (3) met het oog op bepaalde activiteiten van de aanvrager, (4) anders dan als betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen of diensten. Er zijn globaal twee varianten:

  • Niet afdwingbare subsidie: de subsidieontvanger krijgt een voorlopige aanspraak op middelen. Indien de ontvanger zich niet houdt aan bepaalde verplichtingen kan de gemeente de verleende subsidie lager of nihil vast stellen en betaalde voorschotten terugvorderen (art 4:21 Awb).
  • Afdwingbare subsidie: de gemeente kan ten behoeve van bijzondere belangen een prestatieplicht opleggen om de gesubsidieerde activiteiten daadwerkelijk uit te voeren door middel van een ‘uitvoeringsovereenkomst’ (art 4:36 Awb). Om die reden kan tevens sprake zijn van een ‘overheidsopdracht’.
.
Overdracht van publieke taken of bevoegdheden?
TOELICHTING

Delegatie

Delegatie en overdracht van bestuursbevoegdheden en regelgevende bevoegdheden vindt plaats door delegatie als bedoeld in artikel 10:13 Algemene wet bestuursrecht (Awb). Voor delegatie is een wettelijke grondslag vereist (artikel 10:15 Awb). Voor delegatie aan de bestuursorganen van een gemeentelijk gemeenschappelijk openbaar lichaam vormt artikel 30 lid 1 Wgr die wettelijke grondslag. Bij delegatie wordt niet alleen de bevoegdheid overgedragen maar komt de verantwoordelijkheid ook volledig bij de organen van het gemeenschappelijk openbaar lichaam te liggen. De overgedragen bevoegdheid wordt door het bestuur van het gemeenschappelijk openbaar lichaam zelfstandig en uit eigen naam uitgeoefend.

Mandaat

Mandaat als bedoeld in artikel 10:1 Algemene wet bestuursrecht (Awb) is de bevoegdheid om in naam van een ander te handelen en besluiten te nemen, maar zonder de daarbij horende verantwoordelijkheid. Bij mandateren worden geen bevoegdheden overgedragen. De mandaatgever blijft zelf bevoegd. Delegeren daarentegen betekent wel het overdragen van bevoegdheden, inclusief de verantwoordelijkheid. Een mandaatgever blijft bevoegd de gemandateerde bevoegdheid zelf te hanteren.

Delegatie of mandaat van taken/ bevoegdheden, welke?

Wijchen heeft als taak om voor de andere deelnemende gemeenten de uitkeringsgerechtigden te controleren op fraude, misbruik enz.

Vertegenwoordiging in bestuursorganen
Orgaan Burgemeester Wethouders Raadsleden Ambtelijk


Bestuurscommissie N. Derks (voorzitter) L.C.M. de Koning (secretaris.)
Zeggenschap
Orgaan
Aantal stemmen voor de gemeente
Totaal aantal
Eventuele toelichting
TOELICHTING

Denk bijvoorbeeld aan:

  • Eén stem per deelnemer – ‘one man, one vote’ (gelijkheidsbeginsel).
  • Aantal stemmen naar bijvoorbeeld het aantal inwoners of de omvang van de financiële bijdrage (proportionaliteitsbeginsel, gewogen stem).
  • Stemmen op basis van consensus (consensusbeginsel).
  • Een combinatie van bovenstaande.
  • Of iets anders....
Bestuurscommissie
1
5
Betreft Commissie van Advies: per gemeente is een wethouder lid in de Commissie van Advies. De Commissie van Advies brengt advies uit aan het college van burgemeester en wethouders van de centrumgemeente (Wijchen) die de besluiten neemt.
Rol-, taak- en bevoegdheidsverdeling
TOELICHTING

Wie doet wat? In een samenwerking kunnen allerlei rollen en taken verdeeld worden. Er zijn bijvoorbeeld financiers, uitvoerders, kennisleveranciers, een regisseur et cetera.

Bij een Centrumgemeenteconstructie kunnen deelnemende gemeenten allerlei taken onder brengen bij de centrumgemeente, die in opdracht van de andere gemeenten deze taken uitvoert. Daartoe verlenen de deelnemende gemeenten mandaat aan de centrumgemeente.

De centrumgemeente Wijchen voert de taken op het terrein van personeel, huisvesting, organisatie, informatisering en administratie uit. De commissie van Advies brengt advies uit over beleidsstukken, de begroting en de jaarrekening. De wethouder van de centrumgemeente is voorzitter van Commissie van Advies. De dagelijkse leiding van de GR IBO en de rol van secretaris is ondergebracht bij een medewerker van de centrumgemeente Wijchen.

Afspraken, procedures en instrumenten
TOELICHTING

Denk aan:

  • Tussentijdse evaluatie en monitoring.
  • Organiseren van werkbezoeken
  • Aanstellen van rapporteurs binnen de raad voor deze samenwerking.
  • Aanstellen van een bestuurlijke regisseur in het college.
  • Organiseren van gezamenlijke invloed pogingen met raden van andere gemeenten – zoals bij het afstemmen van zienswijzen.
  • Borging van de gemeentelijke eigenaarspositie.
  • Afspraken over informatievoorziening.
  • Onafhankelijk toezicht

Toezichtarrangement: BASIS-
De gemeente Wijchen is centrumgemeente in deze centrumgemeenteconstructie. Wijchen draagt daarmee zorg voor de uitvoering van de controle op fraude bij uitkeringsgerechtigden en de andere taken van het IBO. De overige gemeentes hoeven deze taken dan niet zelf meer uit te voeren. Wijchen huisvest ook het IBO. De regeling voor het IBO wordt per 5 jaar vastgesteld door de deelnemende colleges.

Mogelijkheden en (financiële) consequenties voor beëindiging of uittreding

Doordat de regeling voor het IBO per 5 jaar wordt vastgesteld, kan ook slechts eens per vijf jaar uitreding of toetreding plaatsvinden. Mocht besloten worden het IBO op te heffen, dan moet de vijfjarenperiode afgemaakt worden voor het IBO daadwerkelijk wordt opgeheven.

Proces

Procesbalk

College

3 jul 2018
Vaststelling jaarverslag 2017, jaarrekening 2017 en begroting 2019
tweede kwartaal van 2019
Vaststelling jaarverslag 2018, jaarrekening 2018 en begroting 2020.
Overige relevante ontwikkelingen

Besluitvorming omtrent de beleidsmatige aanpak (inclusief de organisatorische invulling ervan) van misbruik en oneigenlijk gebruik binnen de WMO en de Jeugdzorg.

Bibliotheek

Relevante documenten
Bestand beschikbaar ( downloaden)
Statuten van de IBO uit 2009
Bestand beschikbaar ( downloaden)
Wijziging statuut door toetreding Druten in 2017
Bestand beschikbaar ( downloaden)
Bestand beschikbaar ( downloaden)
Bestand beschikbaar ( downloaden)
Bestand beschikbaar ( downloaden)


<ul><li>Property "Openbaar belang" (as page type) with input value "Motieven voor samenwerking: Het is van belang om de sociale zekerheid, de WMO en de jeugdzorg in stand te houden. Daarvoor is draagvlak in de samenleving nodig. De rijksoverheid financiert de sociale voorzieningen. Deze middelen maken voor een groot deel uit van de gemeentebegroting (40-50%). De bedragen die daarmee gemoeid zijn, zijn voor de mensen die daar recht op hebben. Misbruik van deze sociale voorzieningen mag het draagvlak niet onder druk zetten.; Gemeenten hebben – gezien de omvang van de middelen - een groot (financieel) belang bij het beheersen van het bijstandsvolume, de kosten die hierop betrekking hebben en de kosten van WMO en jeugdzorg. Het voorkomen en opsporen van fraude draagt ook bij aan het beheersen van de kosten. Fraude met sociale voorzieningen mag nooit lonen..De belangrijkste motieven zijn: Vergroten van het ambitieniveau – bundelen van krachten, Efficiënter werken, Organisatorische voordelenStrategische kansen:" contains invalid characters or is incomplete and therefore can cause unexpected results during a query or annotation process.</li> <!--br--><li>Property "Bestuurlijk belang" (as page type) with input value "Vertegenwoordiging in bestuursorganen: Bestuurscommissie - Wethouders: N. Derks (voorzitter) - Ambtelijk: L.C.M. de Koning (secretaris.). Zeggenschap: Bestuurscommissie (aantal stemmen voor de gemeente: 1 - van totaal aantal: 5 - Betreft Commissie van Advies: per gemeente is een wethouder lid in de Commissie van Advies. De Commissie van Advies brengt advies uit aan het college van burgemeester en wethouders van de centrumgemeente (Wijchen) die de besluiten neemt.)." contains invalid characters or is incomplete and therefore can cause unexpected results during a query or annotation process.</li></ul>