Bijsterhuizen - E. Governance van de samenleving

From Dashboard samenwerking Wijchen

Bijsterhuizen
E. Governance van de samenleving


Vorm van de samenwerking
Er is sprake van een gemeenschappelijk openbaar lichaam  (BBV-categorie: Gemeenschappelijke regeling)

TOELICHTING

Samenwerken via een gemeenschappelijke regeling (Wet gemeenschappelijke regeling)

Er zijn verschillende soorten gemeenschappelijke regelingen:

  • Een gemeenschappelijk openbaar lichaam is de zwaarste gemeenschappelijke regeling en heeft de status van een rechtspersoon. Deze vorm bestaat uit drie bestuursorganen: Algemeen Bestuur, Dagelijks Bestuur en voorzitter. Deelnemers kunnen taken en bevoegdheden aan het openbaar lichaam overdragen. Dit is een veel voorkomende vorm van publiekrechtelijke samenwerking.
  • Een gemeenschappelijk orgaan heeft een dagelijks bestuur en beschikt niet over rechtspersoonlijkheid. Overdragen van bevoegdheden is beperkt mogelijk en de samenwerking kan geen personeel in dienst nemen. Deze samenwerking wordt vooral ingezet als overlegorgaan.
  • Een centrumgemeente oefent taken en bevoegdheden uit voor andere gemeenten. Deze samenwerking heeft geen eigen bestuur.
  • Een bedrijfsvoeringsorganisatie wordt opgericht voor de behartiging van bedrijfsvoerings- of uitvoeringstaken. Deze vorm kent alleen een enkelvoudig bestuur: het dagelijks bestuur.
  • Een regeling zonder meer is de lichtste vorm zonder overdracht van taken of bevoegdheden. Alleen afspraken worden vastgelegd – meestal zonder juridische binding – onder noemers zoals een ‘overheidsconvenant’ of ‘bestuursakkoord’.

Samenwerken via een subsidierelatie

Subsidie is een bijzondere vorm van samenwerking. Deze valt niet onder de Wet gemeenschappelijke regeling maar de Algemene wet bestuursrecht. Onder subsidie wordt ingevolge artikel 4:21 lid 1 van de Awb verstaan: (1) de aanspraak op financiële middelen, (2) door een bestuursorgaan verstrekt (3) met het oog op bepaalde activiteiten van de aanvrager, (4) anders dan als betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen of diensten. Er zijn globaal twee varianten:

  • Niet afdwingbare subsidie: de subsidieontvanger krijgt een voorlopige aanspraak op middelen. Indien de ontvanger zich niet houdt aan bepaalde verplichtingen kan de gemeente de verleende subsidie lager of nihil vast stellen en betaalde voorschotten terugvorderen (art 4:21 Awb).
  • Afdwingbare subsidie: de gemeente kan ten behoeve van bijzondere belangen een prestatieplicht opleggen om de gesubsidieerde activiteiten daadwerkelijk uit te voeren door middel van een ‘uitvoeringsovereenkomst’ (art 4:36 Awb). Om die reden kan tevens sprake zijn van een ‘overheidsopdracht’.
.
Overdracht van publieke taken of bevoegdheden?
TOELICHTING

Delegatie

Delegatie en overdracht van bestuursbevoegdheden en regelgevende bevoegdheden vindt plaats door delegatie als bedoeld in artikel 10:13 Algemene wet bestuursrecht (Awb). Voor delegatie is een wettelijke grondslag vereist (artikel 10:15 Awb). Voor delegatie aan de bestuursorganen van een gemeentelijk gemeenschappelijk openbaar lichaam vormt artikel 30 lid 1 Wgr die wettelijke grondslag. Bij delegatie wordt niet alleen de bevoegdheid overgedragen maar komt de verantwoordelijkheid ook volledig bij de organen van het gemeenschappelijk openbaar lichaam te liggen. De overgedragen bevoegdheid wordt door het bestuur van het gemeenschappelijk openbaar lichaam zelfstandig en uit eigen naam uitgeoefend.

Mandaat

Mandaat als bedoeld in artikel 10:1 Algemene wet bestuursrecht (Awb) is de bevoegdheid om in naam van een ander te handelen en besluiten te nemen, maar zonder de daarbij horende verantwoordelijkheid. Bij mandateren worden geen bevoegdheden overgedragen. De mandaatgever blijft zelf bevoegd. Delegeren daarentegen betekent wel het overdragen van bevoegdheden, inclusief de verantwoordelijkheid. Een mandaatgever blijft bevoegd de gemandateerde bevoegdheid zelf te hanteren.

Delegatie of mandaat van taken/ bevoegdheden, welke?

Taken:

  • het afstemmen van en het doen van aanbevelingen met betrekking tot het door de afzonderlijke deelnemende gemeenten te voeren ruimtelijk, economisch en milieubeleid in relatie tot de ontwikkeling en realisatie van het bedrijventerrein.
  • het verwerven van alle voor het bedrijventerrein benodigde en daarvoor in aanmerking komende gronden
  • het (doen) aanleggen van alle ten behoeve van het bedrijventerrein benodigde voorzieningen van openbaar nut, inclusief de met deze aanleg verbandhoudende nazorg, waartoe in ieder geval worden gerekend het verrichten van alle werkzaamheden gericht op het bouwrijp maken van het bedrijventerrein.
  • het ontwikkelen en toepassen van een kostenverhaalinstrumentarium, gericht op het (doen) verkrijgen van een evenredige bijdrage in de door het samenwerkingsverband te maken kosten in verband met de aanleg van voorzieningen van openbaar nut ten aanzien van onroerende zaken, die als gevolg van deze voorzieningen (beter) geschikt zijn geworden voor bebouwing of anderszins zijn gebaat. Tot deze taak behoort tevens de afstemming met het door de deelnemende gemeenten te voeren aanvullende fiscale kostenverhaalbeleid.
  • het ontwikkelen van een slagvaardig promotie- en acquisitiebeleid met betrekking tot de uitgifte van bouwkavels en de daarmee verband houdende vestiging van bedrijven.
  • het uitgeven van bouwkavels ten behoeve van de vestiging van bedrijven.
  • het afstemmen en stimuleren van het door de deelnemende gemeenten, ieder waar het hun grondgebied betreft, zelfstandig te voeren beheer met betrekking tot de instandhouding van de hoogwaardige kwaliteit van het bedrijventerrein.
  • het op bedrijfsmatige basis (mede-)ontwikkelen en/of (mede-)exploiteren van gebouwen, bouwwerken en andere opstallen binnen het bedrijventerrein.


Bevoegdheden:

  • Voor zover hiervan niet in deze regeling is afgeweken, en onverminderd het bepaalde in artikel 30 van de wet, komen aan de bestuursorganen van het samenwerkingsverband ter uitvoering van de in artikel 5 van deze regeling genoemde taken de bevoegdheden toe, die aan de bestuursorganen van beide deelnemende gemeenten behoren.
  • Het samenwerkingsverband is bevoegd tot het oprichten van of het deelnemen in stichtingen, maatschappen, vennootschappen en coöperatieve of andere verenigingen, danwel het ontbinden daarvan of het beëindigen van de deelneming.
  • Het samenwerkingsverband is bevoegd tot het heffen van rechten, zoals bedoeld in artikel 219, eerste lid, van de Gemeentewet en tot het heffen van rechten waarvan heffing krachtens bijzondere wetten geschiedt zulks met inachtneming van hetgeen in deze regeling is bepaald.
  • Het samenwerkingsverband is bevoegd algemeen verbindende voorschriften vast te stellen ter uitvoering van de in artikel 5 van deze regeling genoemde taken.
  • Het samenwerkingsverband is bevoegd, indien een onteigening in het belang van de ruimtelijke ordening en van de volkshuisvesting hiertoe aanleiding geeft, de Kroon te verzoeken tot onteigening over te gaan ten name van het samenwerkingsverband.
  • Het samenwerkingsverband is bevoegd tot het aanstellen van personeel en het aangaan van detacheringsovereenkomsten en overeenkomsten van opdracht zoals bedoeld in artikel 28 van deze regeling, zulks met inachtneming van hetgeen in hoofdstuk 9 van deze regeling is bepaald.
Vertegenwoordiging in bestuursorganen
Orgaan Burgemeester Wethouders Raadsleden Ambtelijk


Algemeen Bestuur (AB) J.Th.C.M. Verheijen (vz.) P.L.J. Loermans, N.G. Derks, G.W.R. Gerrits (plv.) Jan Dekkers (secr.)


Dagelijks Bestuur (DB) J.Th.C.M. Verheijen (vz.) Jan Dekkers (secr.)
Zeggenschap
Orgaan
Aantal stemmen voor de gemeente
Totaal aantal
Eventuele toelichting
TOELICHTING

Denk bijvoorbeeld aan:

  • Eén stem per deelnemer – ‘one man, one vote’ (gelijkheidsbeginsel).
  • Aantal stemmen naar bijvoorbeeld het aantal inwoners of de omvang van de financiële bijdrage (proportionaliteitsbeginsel, gewogen stem).
  • Stemmen op basis van consensus (consensusbeginsel).
  • Een combinatie van bovenstaande.
  • Of iets anders....
Algemeen Bestuur (AB)
6
12
Elk lid heeft twee stemmen.
Dagelijks Bestuur (DB)
2
5
De gemeente die NIET de voorzitter levert heeft één stem extra.
Afspraken, procedures en instrumenten
TOELICHTING

Denk aan:

  • Tussentijdse evaluatie en monitoring.
  • Organiseren van werkbezoeken
  • Aanstellen van rapporteurs binnen de raad voor deze samenwerking.
  • Aanstellen van een bestuurlijke regisseur in het college.
  • Organiseren van gezamenlijke invloed pogingen met raden van andere gemeenten – zoals bij het afstemmen van zienswijzen.
  • Borging van de gemeentelijke eigenaarspositie.
  • Afspraken over informatievoorziening.
  • Onafhankelijk toezicht

Toezichtarrangement: BASIS-